ANADOLU QAL'ASI HD
Muallif: Abu Bakr (www.instagram.com/abubakr.00) “Anadolu hısarı” qal’asi “Kichik Osiyo qal’asi deb ham ataladi. U Sulton Boyazid Yildirim tomonidan 1395 yilda qurdirilgan. Istanbul boʻgʻozining eng tor qismida qurilgan ushbu qal’a Goʻksuv oqimi va dengiz oʻrtasidagi ohak va gʻisht qatlamlaridan hosil bo‘lgan tepada joylashgan. Tarixiy manbalarda “Güzelhisar, Güzelcehis, Yenihisar, Yenicehis, Akhisar“ nomlar bilan ham atalgani haqida ma’lumotlar bor. Qal’a 7000 kvadrat metrlik maydonga ega boʻlsa-da, qarshi tomonda joylashgan Rumeli qalʼasi bilan solishtirganda ancha kichik. “Anadolu hisori” Boʻgʻoz ichi yaqinida joylashgan sokin va osuda mahallada joylashgan. Qal’a Göksuv daryosidagi kichik baliqchi qayiqlari bilan birgalikda xuddi baliqchi shaharga oʻxshaydi. Ayniqsa, bu yerdan Istanbulning ko‘rinib turgan manzaralarini tomosha qilish insonga zavq bag‘ishaydi. Yillar oʻtgan sayin ushbu qal’a Kichik Osiyoning markazidan oʻtib, buzilgan bino tomondagi yoʻl orqali ikkiga boʻlingan. “Kichik Osiyo” qalʼasi asosiy qalʼa, ichki qalʼa devori va uch minoradan iborat. Asosiy qasr toʻrtburchak shakliga ega bo‘lgan qalʼadan iborat. Bu toʻrt qavatli minoraga qal’aning janubi-gʻarbiy qismida joylashgan eshikdan oʻtadi. Ichki qalʼa devorlari qalinligi 2-3 metr boʻlib, asosiy qalʼani shimoliy-gʻarbiy va shimoliy-sharqdan oʻrab turadi. Qal’ada toʻrtta minora bor. Qal’a devorining darvozasi shimoldagi minoraga yaqin joylashgan bo‘lib, gʻarbdan kelgan dushmanga koʻrinmaydigan puxta arxitektura uslubi bilan insho etilgan. Tashqi devorlar koʻpburchak shaklida bunyod etilgan bo‘lib, janub-sharqdan va shimoli-gʻarbdan ichki qalʼa devorlari bilan birlashtirilgan. Bugungi kunga kelib, devorlarning janubiy hududilari vayron nurab tishgan. “Kichik Osiyo” qalʼasi Usmonli tarixida muhim oʻrin tutadi. Boyazidning oʻgʻli Sulaymon Chalabi, Anqara jangida magʻlub boʻlgach, bir qancha vaqt ushbu qal’ada jon saqlaydi. Sulton Murod II davrida qalʼada Salb yurishi harakati va Venger armiyasini toʻxtatish uchun foydalanilgan. 1452 yilda Sulton II. Mehmet tomonidan amalga oshirilgan ta’mirlar qalʼaning go‘zalligini sezilarli darajada oshirdi. “Kichik Osiyo” hisori Fotih Sultan Mehmet davrida turar-joy maydoni o‘laroq qo‘llanildi. 1928 yilda ham kichik taʼmirlash ishlari amalga oshirildi. 1991-1993 yillar mobaynida Turkiya Jumhuriyati Madaniyat ishlari vazirligi tomonidan ayrim taʼmirlash ishlari amalga oshirildi. Bugungi kunda “Anadolu hisori” Beykoz Belediyesi tomonidan tasarruf etilmoqda. Ushbu qalani oʻz koʻzingiz bilan koʻrib, tarixiylikning yorqin timsolini yaqindan his qilishni istasangiz sizga yoʻl koʻrsatishimiz mumkin. Qal’aga Ovropa tarafidan borishni istaganlar Fotih Sulton Mehmet koʻprigidan oʻtgandan soʻng birinchi koʻchadan orqaga qayrilishi kerak boʻladi. “Istanbul Siti Lines” feriboti Beshiktosh bandargohidan 40 daqiqa masofada joylashgan. Bundan tashqari, Uskudardan 15-avtobus yoki minubuslar vositasida ham qalaga yetib olish mumkin. Biz esa sizlar bilan Ist