BIM BIP KEU CHIEU
BÌM BỊP KÊU CHIỀU Não lòng thay mấy tiếng kêu sầu, Những lúc hoàng hôn tím bể dâu! Mắt đỏ chao làn con sóng bạc, Cành xanh che bóng giống chim nâu. Cữ đầu, thúc gió tuôn miền ngược, (1) Hiệp cuối, giục dòng xuôi miệt sâu. (2) Bìm bịp kêu chiều trong thổn thức, (3) Người đây kẻ đó nhớ nhau lâu... (4) Nguyên Bông. (1) Ý nói bìm bịp kêu nước lớn. (2) Nước ròng. (3) Bìm bịp: loại chim có đôi mắt đỏ, lông xám nâu, thích sống ở bụi rậm ven bờ sông suối. Chúng dựa vào thủy triều lên xuống để bay đi kiếm ăn. Do vậy mới có câu... "Bìm bịp kêu chiều", "Bìm bịp kêu nước lớn ròng",... trong dân gian. - Bìm bịp thích ăn mồi sống, thường tha về tích trữ ở ổ, nhất là rắn, cho nên những ai láu táu thọc tay vào ổ để bắt bìm bịp con, có thể bị rắn cắn. Tương truyền, những người đi săn gặp ổ chim bìm bịp con, liền bẻ gãy chân chúng. Chim cha mẹ sẽ tìm thuốc về đắp lên vết thương. Sau nhiều lần như vậy, người ta mới bắt chim con về làm thịt sấy khô mà ngâm làm rượu thuốc, uống rất phê. - Theo chuyện cổ tích, một tên tướng cướp gặp một thầy tu trên đường đi tìm Đức Phật để học đạo, bèn hỏi... "Xin thầy cho biết cách tu?". Nhà sư đáp... "Phải do tâm của mình mới được". Tướng cướp bèn mổ tim của mình gởi cho nhà sư nhờ trao lên Đức Phật. Dọc đường, trái tim thối nên nhà sư buộc phải quăng đi. Về sau, nhà sư gặp được Phật, Phật hỏi... "Trên đường đi, có ai gởi gì cho ngươi không?". Sau khi nghe nhà sư kể lại mọi chuyện, Phật phán... "Nhà ngươi hãy quay trở lại tìm trái tim rồi trở lại gặp ta". Nhà sư hóa kiếp thành giống chim bìm bịp, cứ lủi tìm trái tim trong bụi rậm... - Đây là loại chim rất hung dữ nên người ta thường nuôi để giữ nhà... (4) Ý nói cuộc tình trắc trở, người ở đầu sông, kẻ cuối sông, nhớ nhau hoài...