CZERWIŃSK, kościół pw. Zwiastowania NMP HD

Opactwo Kanoników Regularnych Lateraneńskich w Czerwińsku powstało w XII w. Inicjatorem i fundatorem budowy opactwa był pochodzący z Belgii biskup płocki Aleksander z Malonne. Klasztor pełnił również funkcje obronne, często bywali tu dostojnicy kościelni i władcy Polski. W lipcu 1410 r. przybył do Czerwińska król Władysław Jagiełło, który modlił się tu o powodzenie swej wyprawy przeciwko Krzyżakom, a po bitwie pod Grunwaldem w podzięce ofiarował klasztorowi swój hełm. W 1819 r. nastąpiła kasata opactwa, a klasztor objęły norbertanki usunięte z Płocka. Od 1923 r. opiekę nad obiektem sprawują księża salezjanie. Księża salezjanie doprowadzili do papieskiej koronacji obrazu Matki Bożej Czerwińskiej. Miało to miejsce 6 września 1970 r., a koronatorem wizerunku był kard. Stefan Wyszyński, prymas Polski. Z okazji 400-lecia namalowania obrazu Zwycięskiej Matki Bożej Pocieszenia, zwanej Matką Bożą Czerwińską, przez Łukasza z Łowicza wizerunek został gruntownie odnowiony i ponownie zainstalowany w 2012 r. Bazylika mniejsza Zwiastowania Najświętszej Marii Panny w Czerwińsku stanowi bardzo cenny zabytek architektury romańskiej na Mazowszu. Możemy tu również odnaleźć ślady architektury gotyckiej, renesansowej, barokowej i współczesnej. Kościół jest orientowany i został zbudowany z ciosów granitowych i cegieł romańskich w formie trójnawowej bazyliki. Fasadę kościoła wieńczą dwie potężne czworokątne wieże z romańskimi podwójnymi oknami, zwanymi biforiami. We wnętrzu kościoła sklepienia są kolebkowe z lunetami. Nawę główną od naw bocznych oddzielają półkoliste arkady wsparte na kolumnach i filarach. Cennym zabytkiem czerwińskiego kościoła jest barokowy ołtarz główny z 1630 r. wykonany w Krakowie z fundacji opata Mikołaja Szyszkowskiego. Również pozostałe wyposażenie kościoła jest w stylu barokowym. Nad stallami umieszczonych jest 6 dużych obrazów z 1684 r. poświęconych Matce Bożej. Belkę tęczową zdobi scena ukrzyżowania z gotycką figurą Chrystusa na krzyżu z XVII w. W kruchcie znajduje się ogromny portal romański z lat 1140-1160, prawdopodobnie wykonany we Włoszech w warsztacie Wiligelma z Modeny. Kolejnym zabytkiem romańskim we wnętrzu są freski z XIII w. Niezwykle rzadkie w Polsce malowidła romańskie odkryte w 1951 r. znajdują się w południowej nawie. Przedstawiają one sceny ze Starego i Nowego Testamentu. Obok fresków romańskich zostały odrestaurowane także freski gotyckie z XV w. Ponadto we wnętrzu możemy podziwiać ambonę z bogatą dekoracją rzeźbiarską i zabytkowe organy. W ciągu wieków w bazylice zgromadzono liczne epitafia i tablice memoriałowe. W podziemiach bazyliki został prawdopodobnie pochowany książę Konrad II Mazowiecki, który sprowadził Krzyżaków do Polski. Do kościoła przylega klasztor w stylu gotyckim z XIV w., który mieści obecnie muzeum misyjne księży salezjanów oraz izbę pamięci poświęconą salezjaninowi, kard. Augustowi Hlondowi, prymasowi Polski. Za późnogotycką dzwonnicą na historycznym wzgórzu, skąd król Władysław Jagiełło dokon