Хагас дамжуулагч чип зохион бүтээцгээе, Монголдоо!
Хагас дамжуулагч чип зохион бүтээцгээе, Монголдоо! Док. М.Баярпүрэв, МУИС Эрхэм та, чип бүтээж дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх зориг зүрх, итгэл үнэмшил, хүсэл эрмэлзэл байна уу? Байвал бидэнтэй нэгдэгтүн! -- Алдарт IBM-ийг үүсгэн байгуулагч Томас Ватсон нь 1943 онд дэлхий таван компьютер зарагдах зах зээл байна гэж таамаглаж байсан. Аргагүй биз 3 жилийн дараа нь АНУ-д "баригдаж" байсан ENIAC компьютер нь 30тонн жинтэй, 167кв.м талбай эзэлсэн 6 сая долларын өртөг бүхий нүсэр байгууламж байсан. Түүний тооцон бодох хүчин чадал нь ердөө л 500 FLOPS (1секундэд гүйцэтгэх хөвөгч таслалтай арифметик үйлдэл). Гэтэл өнөөгийн энгийн нэгэн гар утас, жишээ нь Самсүнг Galaxy S4 (600$-н 130гр) гэхэд 58 тэрбум FLOPS байна. 70 жилд 10 мянга дахин хямдарч 120 сая дахин хүчтэй болсон байна. Технологийн энэ хосгүй том үсрэлтийн нууц нь хагас дамжуулагчийн технологи гэдгийг та бүхэн мэднэ. "18 сар тутамд нэг чипэнд багтах транзисторын тоо хоёр дахин ихэснэ " гэсэн геометр прогрессийн хурд (Moore-н хууль) энэ салбарыг 40 жил захирч ирлээ. Сүүлийн үед хагас дамжуулагчийн салбарт "fabless" (=үйлдвэргүй) компани гэж маш таатай бизнесс загвар хүчээ авсан. Эдгээр компаниуд нь хагас дамжуулагчийн технологи процессийн тоймгүй үнэтэй тоног төхөөрөмж худалдаж авалгүйгээр зөвхөн хагас дамжуулагч чипийнхээ дизайныг хийж fab-уудад (үйлдвэрүүдэд) захиалгаар үйлдвэрлүүлнэ гэсэн загвар. AMD, Nvidia, Toshiba(flash memory-аас бусад хэсэг нь) зэрэг аварга том компаниуд ч шил шилээ дарааллан энэ загвар руу орж байна. Байдал ийм байхад Монгол Улс яаагад цаг алдалгүй 320 тэрбум $-н жилийн эргэлт бүхий өндөр технологийн энэ салбар руу орж болохгүй гэж? Өнө удаан дуншсаны эцэст Монгол улсад чип дезайны нээлттэй лаборатори үүсэх анхны бодит алхам хийгдлээ. МУИС, ШУТИС хоёр хамтран чип дизайны нэн шаардлагатай EDA tool-г цахиуран хөндий Synopsys компаниас худалдан авсан. Synopsys нь EDA tool-н зах зээлийн 40%-г эзэлдэг том компани. Удахгүй ШУТИС-н санхүүжилт орж ирэхээр сургалтыг ч худалдан авч, Synopsys ХХК-н мэргэжилтэнгүүд ирж заана. Сургалтыг бид өө рсдийн R&D хийж байгаа төслүүдийнхээ хэрэгжүүлэлт (VLSI implementation) дээр зөвлөгөө авах байдлаар явуулахаар тохироод байгаа. Хэрэв эрхэм та, чип зохион бүтээж сураад түүгээрээ дэлхийн зах зээлд өрсөлдөх зориг зүрх, итгэл үнэмшил, хүсэл эрмэлзэл байвал бидэнтэй нэгдээрэй. Таны нас хүйс, боловсрол бидэнд хамаагүй. Чин хүсэл эрмэлзэл, туйлбартай махруу зан тань л хангалттай. Та доорхи видео илтгэлийг үзэж бидэнтэй холбогдоно уу? Эцэст нь Сүхбаатар жажныхаа үгээр өндөрлөе: "Бидний нөхөд эв санаагаа нэгтгэн, нэгэн зүгт зориглон хөдөлбөөс мэдэхгүй чадахгүй зүйл үгүй болж, цэнгэлийн манлайд хүрч болохыг дан ганц бидний сэтгэлийн чин зориг мэднэ"
